สารสนเทศและการสื่อสาร ม.แม่โจ้ เจ๋ง! สร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคม
นักศึกษาคณะสารสนเทศและการสื่อสาร ม.แม่โจ้ จ.เชียงใหม่ เจ๋ง! หันมาผลิตสื่อเพื่อสังคม ต่อยอดไอเดียจากการได้เรียนรู้ชีวิตจริงของผู้คนในสังคม ที่มีทั้งความหลากหลาย ความไม่เท่าเทียม หรือด้อยโอกาส หวังให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคลไปจนถึงสังคม และประเทศชาติ นำโดย อาจารย์กริ่งกาญจน์ เจริญกุล อาจารย์ประจำคณะสารสนเทศและการสื่อสาร ม.แม่โจ้ จ.เชียงใหม่ ซึ่งเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาให้กับนักศึกษาคณะสารสนเทศและการสื่อสาร ในการผลิตสื่อเพื่อสังคมดังกล่าว ภายใต้โครงการเยาวชนส่งเสียงเพื่อสื่อสารสังคมฯ ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า
“จุดเริ่มต้นที่ให้นักศึกษาผลิตสื่อเพื่อสังคม มาจากการแนะนำของ ‘พี่นก-เนตรดาว ยั่งยุบล’ หัวหน้าโครงการเยาวชนส่งเสียงเพื่อสื่อสารสังคมฯ (สสย.) ซึ่งเป็นอาจารย์พิเศษที่ม.แม่โจ้ด้วย พอเราได้ฟังรายละเอียดโครงการนี้จากพี่นกก็รู้สึกว่าเป็นโครงการที่ดีสำหรับนักศึกษามาก เลยลองให้นักศึกษาที่อาจารย์เป็นที่ปรึกษาอยู่จำนวน 6 คนเข้าร่วมโครงการนี้ ซึ่งจะว่าไปแล้วมันก็เป็นเหมือนโซเชี่ยลแลปของอาจารย์ด้วยค่ะ ซึ่งก่อนที่จะเข้าสู่กระบวนการให้นักศึกษาลองผลิตสื่อเพื่อสังคม เราก็มีกระบวนการให้พวกเขาค้นหาตัวเองโดยผ่านงานศิลปะ ซึ่งก็ได้พบว่า นักศึกษาปี 1 ส่วนใหญ่ยังค้นหาตัวเองไม่เจอ ว่าอยากเป็นอะไร อยากทำอะไร แต่นักศึกษาปี 3 ส่วนใหญ่มักจะค้นพบตัวเองเจอแล้วว่าอยากจะไปทางด้านไหน ผลิตสื่อแบบไหน มีความชอบและความถนัดอะไร และจากกระบวนการนี้เราได้พบว่า เด็กๆ นักศึกษาต้องการพื้นที่ในการที่จะสร้างสรรค์ผลงาน และต้องการพื้นที่ในการนำเสนอตัวตน ยิ่งที่เรียนทำสื่อฯ ด้วยแล้วยิ่งต้องการพื้นที่ ทางอาจารย์เองก็ใส่ในเรื่องของความเป็นพลเมืองและความเท่าทันสื่อเข้าไปให้ ก็ยิ่งจะต้องมีพื้นที่ให้พวกเขาได้แสดงความคิดเหล่านั้นออกมา เป็นการจับเอาประเด็นทางสังคมมาให้พวกเขาได้สะท้อนสิ่งที่อยู่ข้างในออกมาในรูปแบบของสื่อต่างๆ”
“ถามว่าการทำโครงการนี้สามารถแก้ปัญหาอะไรให้สังคมได้ขนาดไหน สร้างการเปลี่ยนแปลงได้ขนาดไหน ตอนนี้เราเห็นการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคลค่ะ ยกตัวอย่างเช่น นักศึกษาปี 4 คนหนึ่งได้เลือกทำสารคดีประเด็น “ทูตความดี” ของอดีตหัวหน้าแก๊งเอราวัณ เชียงใหม่ ระหว่างที่ทำสารคดีชุดนี้เขาก็เปลี่ยนแปลงตัวเองเยอะมาก จากเมื่อก่อนเป็นเด็กที่พ่อแม่ต้องมานั่งเฝ้าหน้าห้องปกครองตลอด กลายเป็นเด็กที่มีความคิดและความรับผิดชอบมากขึ้น พึ่งเพื่อนน้อยลง จนกระทั่งเขาได้ถูกคัดเลือกให้ไปพูดที่งาน “MIDL Week 2018” ที่กรุงเทพฯ และสารคดีที่เขาทำก็ได้ถูกนำไปฉายที่งานนั้นด้วย ทำให้เขาเกิดความรู้สึกภาคภูมิใจที่งานได้รับการยอมรับและได้เผยแพร่ในส่วนกลาง ซึ่งครอบครัวคนรอบข้างของเขาก็ภูมิใจไปด้วย อาจารย์เลยรู้สึกพอใจที่ได้เข้าร่วมโครงการนี้”
“การที่เราชวนให้เด็กๆ ออกไปเห็นโลกข้างนอกห้องเรียน แล้วเขาก็คิดประเด็นที่จะสื่อสารออกมาได้ พร้อมได้ลงมือทำ และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ตัวเองก่อน พอเขามั่นใจและเห็นคุณค่าของตัวเองแล้ว เขาก็จะไม่ไปยุ่งกับสิ่งที่ไม่ดี และสามารถทำสิ่งดีๆ ให้กับสังคมได้ โครงการเยาวชนส่งเสียงเพื่อสื่อสารสังคมฯ เป็นโครงการที่ได้ให้นักศึกษาขับพลังสร้างสรรค์ที่อยู่ในตัวเองออกมา และสื่อสารไปสู่สังคมในรูปแบบที่เขาดีไซน์เอง โดยที่เราคอยให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด แต่ไม่ได้ตีกรอบความคิดของเขา ซึ่งตอนนี้อาจารย์ก็เอาโครงการนี้มาต่อยอดในวิชาสารคดีที่สอนอยู่ค่ะ ซึ่งก็ได้รับการตอบรับจากนักศึกษาเป็นจำนวนมาก จากเดิมตั้งใจเปิดรับแค่ 15 คน เพราะจะได้ดูแลงานนักศึกษาได้ทั่วถึง กลายเป็นต้องขยายรับถึง 22 คน เพราะแต่ละคนก็มีความตั้งใจที่จะมาร่วมสื่อสารประเด็นทางสังคม ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีมากค่ะ”
“โดยเป้าหมายจริงๆ ของอาจารย์ก็คือ ไม่อยากสร้างเด็กขึ้นมาเพื่อป้อนเข้าสู่องค์กรอุตสาหกรรมสื่อขนาดใหญ่ ทั้งในยุคปัจจุบันและอนาคต แต่อยากสอนให้เด็กๆ เป็นนักคิด นักสร้างสรรค์ และนักพัฒนา สามารถสร้างสรรค์สื่อที่มีคุณค่า สร้างสรรค์ผลงานและอาชีพของตนเองได้อย่างมีศักยภาพ ทั้งในการสร้างรายได้และความภูมิใจให้ตัวเอง ในขณะเดียวกัน เขาก็จะต้องเป็นคนที่หันมามองสังคม มองผู้อื่นที่อยู่รอบๆ ตัว และลุกขึ้นมาทำอะไรเพื่อสังคมที่เขาอยู่ด้วย อาจารย์เชื่อว่ามันจะเป็นวิธีที่ทำให้พวกเขาอยู่รอดได้ในโลกอนาคตข้างหน้า”