เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับเฟร์ริกคลอไรด์ (Ferric chloride )

เฟร์ริกคลอไรด์เป็นสารเคมีทีมีความสำคัญต่อกระบวนการปรับคุณภาพน้ำ การบำบัดน้ำทิ้งจากชุมชน และน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมโดยเป็นสารสร้างตะกอนหรือตกตะกอน (coagulant) ที่ดีมาก กล่าวคือ สามารถกำจัดฟอสเฟต และโลหะหนัก เช่น ตะกั่ว แคดเมียม ปรอท ฯลฯ ที่มีอยู่ในน้ำเสีย เฟร์ริกคลอไรด์ยังสามารถควบคุมกลุ่มของน้ำเสีย โดยการรวมตัวกับอนุมูลซัลไฟด์ตกเป็นตะกอนเหล็กซัลไฟด์ทำให้กลิ่นของน้ำเสียลดลง กากตะกอน (sludge) ที่เกิดขึ้นจากการใช้เฟร์ริกคลอไรด์สามารถนอนก้นได้เร็ว ปริมาณกากตะกอนที่เกิดขึ้นมีปริมาณน้อยกว่าสารตกตะกอนตัวอื่นๆ การผลิต (Production) การผลิตเฟร์ริกคลอไรด์ที่ปราศจากน้ำผนึกในระดับอุตสาหกรรมทำได้ 2 กระบวนการ คือ
1. กระบวนการเติมคลอรีนโดยตรง (Dir chlorination) เป็นการผลิตเฟร์ริกคลอไรด์จากการทำปฏิกิริยาของก๊าชคลอรีนแห้งกับเศษเหล็กที่อุณหภูมิ 500-70 องศาเซลเซียส
2. กระบวนการทำปฏิกิริยาในหม้อปฏิกิริยาที่ทนกรด (reactor with anacid-resistant liner) นำเศษเหล็กและก๊าชคลอรีนแห้งทำปฏิกิริยาในสารผสมที่หลอมเหลวของเฟร์ริกคลอไรด์ และโปแตสเซียมหรือโซเดียมคลอไรด์ เช่นอัตราส่วนผสมระหว่างเฟร์ริกคลอไรด์ และโปแตสเซียมคลอไรด์เท่ากับ70 ต่อ 30
ผลต่อสุขภาพ (Occupational Health)
เฟร์ริกคลอไรด์เป็นสารเคมีที่ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง และโดยเฉพาะต่อตาฉะนั้นคนที่ทำงานสัมพัสสารเคมีชนิดนี้ ต้องสวมแว่นตาป้องกัน หรือสวมหน้ากากป้องกันใบหน้า และสวมถุงมือยางดำ Thershold limint value (TLV) ของเฟร์ริกคลอไรด์ คือ 1 มิลลิกรัมของเหล็กต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งเป็นค่าเกลือของเหล็กที่ละลายน้ำ
การเก็บ (Storage) และลการขนส่ง (Transportation)
เฟร์ริกคลอไรด์ที่ปราศจากน้ำผนึกสามารถเก็บในภาชนะเหล็กกล้ามาตรฐาน (standard steel container) สามารถขนส่งโดยบรรจุในถังโลหะ (iron drum) หรือถังพลาสติก (plastic barrel) ชนิดที่อากาศเข้าไม่ได้ เฟร์ริกคลอไรด์ที่ชื้น และสารละลายเฟร์ริกคลอไรด์จะทำให้ปฏิกิริยากับโลหะ ฉะนั้นต้องบรรจุในถังโลหะที่เคลือบด้วยยางหรือถังพลาสติกที่ทำจากวัสดุจำพวก โพลีเอทิลีน โพลีไวนิลคลอไรด์ และโพลีเททระฟูออโรเอทิลีน ถังพลาสติกที่เสริมเส้นใย หรือแก้ว หรือภาชนะหิน ภาชนะปอร์ซเลน หรือถังเคลือบด้วยสีเคลือบเงาวัสดุโลหะที่เหมาะสมในการทำภาชนะบรรจุ คือ โลหะไทเทเนียม แทนทาลัม และแฮสเทลลอยซี (Hastelloy C) เฟร์ริกคลอไรด์เมื่อเกิดการหกจากอุบัติเหตุต้องทำการเก็บรวมรวบและส่งไปกำจัดที่โรงงานกำจัดของเสีย ในกรณีดินถูกปนเปื้อนด้วยเฟร์ริกคลอไรด์ต้องทำความสะอาดด้วยน้ำจำนวนมาก และทำให้เป็นกลางด้วยสารประเภทปูนไลม์
การใช้ประโยชน์ (Uses)
เฟร์ริกคลอไรด์ที่ปาศจากน้ำผนึกใช้ในงานทางสาขาอินทรีย์เคมี เป็นสารคลอริเนตติงสำหรับประกอบประเภทอะลิฟาติกไฮโดรคาร์บอน (aliphatic hydrocarbon) และสารประกอบประเภทอะโรมาติก (aromatic compound) ทำหน้าที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยา (catalyst) ในการสังเคราะห์แบบฟีเดล คราฟท์ (Friedel Crafts syntheses) และปฏิกิริยาคอนเด็นเซซั่น (condensation reaction) บงครั้งถูกใช้เป็นสารออกซิไดซิ่ง (oxidizing agent)
บริษัทที่เป็นผู้ผลิตและส่งออก เฟร์ริกคลอไรด์ ในประเทศที่เป็นโรงงานที่ได้มาตรฐาน ได้แก่ เอเชี่ยน เคมิคัล จำกัด สามารถติดต่อสอบถามผ่านเว็บไซต์ได้ที่ www.acc1976.com
ที่มา :คมสัน ตันยืนยงค์ วรสารกรมวิทยาศาสตร์บริการ